Fasolki, czyli sadzimy z Kastorem

Bawiliście się kiedyś z dzieckiem w ogrodnika? Z grzebaniem się w ziemi, nasionach, z robieniem błocka, wtykaniem patyków, przesypywaniem i liczeniem? Jeśli nie to z całego serca polecam taką zabawę, nie tylko przybliży Was do natury, ale i rozwinie na wielu innych płaszczyznach. Z poniższego posta dowiecie się jak wyglądały nasze zabawy oraz początek botanicznej obserwacji fasoli "posadzonej" na kilka sposobów. Brakuje nam tylko posadzenia fasolki w ziemi, w szklanej albo plastikowej ramce na grubość fasolki, tak żeby można było obserwować dokładnie jak wyglądają korzonki i jak rośnie, ale i to nadrobimy. W naszej podróży towarzyszył nam przeuroczy gryzoń, w którym Tosia jest zakochana po uszy, niezawodny nauczyciel, o którym opowiem Wam za chwilę nieco więcej.

Kastor i Maciuś, bohaterowie serii książeczek Lars'a Klinting'a to bobry, nieco uczłowieczone, choć nie noszą ubrań. Książki z ich przygodami w Polsce wydano trzy (jeszcze kilka czeka w kolejce), o majsterkowaniu, o pieczeniu ciasta i sadzeniu fasolki. O wszystkich trzech opowiem Wam już niedługo, natomiast o tej fasolkowej chciałam napisać osobno, ponieważ była dla nas fantastyczną inspiracją do zabawy.

1. Mała i duża fasolka

Opowieść o Kastorze ogrodniku zaczyna się od tego, że pewnego dnia o poranku bóbr znajduje uschniętą roślinkę na swoim parapecie. Jest to niezwykle smutny widok, który Kastor postanawia czym prędzej naprawić, stawiając na parapecie doniczkę z nową roślinką. Zastanawiając się nad tym co wybrać, słyszy grzechot czegoś małego toczącego się po podłodze. To fasolki, które wysypały się z torby Maciusia wracającego z zakupów.

Rodzajów fasoli jest bardzo wiele, ale najbardziej znana u nas to fasola "piękny Jaś", którą wraz z malutką perłową użyłam do prostej zabawy w sortowanie. Oddzielałyśmy z Tosią całą stertę dużych i małych fasolek (inne zabawy z nauką odróżniania dużych i małych przedmiotów znajdziecie TUTAJ), ostatecznie lądując w fasolowym deszczu.

2. Lektura, zasypywanie i odsłanianie

W czasie zabawy fasolą, towarzyszył nam oczywiście Kastor i jego fasolowa przygoda. Ja czytałam, Tosia się bawiła tak jak chciała, przesypując, układając i segregując, od czasu do czasu oglądała też obrazki w książce. Na koniec zaś postanowiła książkę... zakopać w fasoli. Bo w sumie, czemu nie?

Był to całkiem niezły pomysł i ostatecznie kazałam Tosi zasłonić oczy, a sama zakopywałam pod fasolą różne rzeczy, które ona potem odsłaniała i nazywała. Można w ten sposób potraktować małe książki, figurki zwierząt, klocki (można nazywać ich kształt albo kolor) i w zasadzie wszystko, co przyjdzie nam do głowy i jest wystarczająco małe.

3. Liczenie

Wyciągnęłam także nasze ilościowe karty, które możecie obejrzeć i ściągnąć w TYM poście, idealnie nadają się do liczenia fasolek.

4. Odgrywamy historię

W naszej już całkiem pokaźnej kolekcji figurek zwierząt, znajduje się także bóbr, który posłużył nam jako aktor w sztuce odegranej na tacy pośród fasolek. Bóbr miał oczywiście na imię Kastor i sadził fasolkę, mnóstwo fasolki, całe fasolowe pole!

To niby jestem ja? No co wy, przecież jestem kilka razy przystojniejszy od niego!

 5. Sadzimy fasolki z Kastorem

Tosia zapragnęła też zasadzić fasolkę jak jej ulubiony bohater i to był początek naszej ogrodniczej przygody, który na pewno pociągniemy przez całą wiosnę i lato. Zaczęłyśmy od dokładnego przestudiowania książki, sprawdziłyśmy co będzie nam potrzebne i co po kolei musimy zrobić.

Do wykonania pierwszego kroku miałyśmy wszystkie niezbędne rzeczy, czyli przede wszystkim fasolkę, miseczkę i wodę. W niedzielę popołudniu wrzuciłyśmy więc, w towarzystwie kuzyna Tosi, kilka fasolek do miski z wodą i zostawiłyśmy je na trochę ponad 12 h.

Kuzyn również zapragnął pobawić się w fasolkach, a na koniec razem z Tosią wszystko posortowali i posprzątali. Sytuacja idealna.

Na drugi dzień zajrzałyśmy do naszych fasolek i nie mogłyśmy się nadziwić jak nasze fasolki przez noc się zmieniły. Tak jak mówił Kastor w książce, podwoiły swoją objętość i stały się trochę bardziej miękkie, łatwiejsze do przekrojenia. Nie mogłyśmy się powstrzymać, żeby nie zajrzeć do środka, przekroiłyśmy więc jedną napęczniałą fasolkę i jedną suchą, porównałyśmy je ze sobą. Opowiedziałam też Tosi troszkę o budowie nasionka i o tym jak będzie rosło. Powiedziałam jej, że żeby nasionka wyrosły potrzebują przede wszystkim wilgoci, czyli wody, dostępu powietrza i odpowiedniej temperatury, żeby nie zmarzły. Nie mogłyśmy ich więc zostawić na dworze (choć istnieją też takie nasionka, które potrzebują chłodu, nawet poniżej zera).

Nasza fasolka zbudowana jest z łupiny nasiennej, czyli potocznie skórki, która chroni wnętrze nasionka. Często łupina jest bardzo gruba i czasem nasionko potrzebuje kilku dni, żeby się rozmiękczyła i dała przebić. Żeby móc zajrzeć pod łupinę w łatwy sposób, najlepiej zatem nasionko namoczyć, śmiesznie się wtedy pofałduje i zmarszczy, będzie ją też można łatwo zdjąć. Pod łupiną znajdują się dwa liścienie, które łatwo rozdzielić. Liścienie pełnią tę samą rolę co żółtko w jajku, czyli stanowią bazę z substancjami odżywczymi dla formującego się zarodka. Są bogate w białko, tłuszcze i sole mineralne (dlatego warzywa strączkowe są takie zdrowe!). Z tych zapasów roślina korzysta zanim będzie mogło dojść do fotosyntezy, czyli zanim wydostanie się z łupiny i przebije przez warstwę np. ziemi. Wspomniany wyżej zarodek, który również można dostrzec we wnętrzu nasionka, to zaczątek przyszłej rośliny.

Czego, zgodnie z instrukcją Kastora, będziemy potrzebować do założenia naszej prywatnej hodowli fasoli:

• namoczone nasiona
• doniczkę
• ziemię (najlepiej taką do kwiatów)
• łopatkę
• kijek (u nas przetestowany przez babcię, bambusowy)
• wodę

Najpierw musimy nasypać ziemię do doniczki i do tego zadania konieczna jest pomoc małego ogrodnika.

Następnie naszą ziemię zwilżyłyśmy wodą i zrobiłyśmy w niej trzy dziurki na fasolki. Każda dziurka dzięki patyczkowi jest tej samej głębokości.

Na koniec pozostało nam już tylko wetknąć nasionka w ziemię i zasypanie ich. Hodowla została w ten sposób rozpoczęta.

Dla wzbogacenia obserwacji i lepszego unaocznienia procesu wzrostu roślinek, postanowiłam ułożyć też kilka fasolek na tetrze założonej na słoik z wodą (woda musi dotykać do nasionek). Można też położyć trochę ligniny albo waty na talerzyku i ułożyć fasolki jak rzeżuchę. My z braku miejsca wybrałyśmy sposób "na słoik". W jednym słoiku leżą nasiąknięte wcześniej fasolki, w drugim zupełnie suche, zobaczymy które prędzej wykiełkują.

Z ciekawości zrobiłam też trzeci słoik, do którego wcisnęłam papier, zalałam go wodą i tuż przy ściance słoika wcisnęłam kilka fasolek. Nie mam pojęcia co z tego wyjdzie, będziemy obserwować.

Teraz czeka nas najtrudniejszy etap, czyli czekanie aż roślinki wykiełkują. Etap pełen niepewności, bo jeśli zrobiłyśmy coś nie tak, nic z tego nie będzie. Podlewamy więc codziennie (pod słoiki z tetrą musiałyśmy podłożyć podstawki, bo trochę nam nakapało na parapet) i obserwujemy. Wszyscy w domu nie mogą się doczekać pierwszego, zielonego listka!

Przy okazji sadzenia fasolki, obejrzałyśmy też tulipana, opowiedziałam Tosi, że one rosną trochę inaczej niż fasolka i zamiast z nasionka, wyrastają z cebulki.

6. Kopciuszek sortuje kolory

Na koniec Tosia dostała zadanie, które absorbuje ją do teraz, nawet w tej chwili, kiedy piszę ten post, siedzi na dywanie i przesypuje fasolki. Do tego zadania będziecie potrzebować:

• duży pojemnik (u nas koszyk)
• dwie miski
• miarki (różnej wielkości łyżeczki)
• fasolkę białą i czerwoną

Zabawę nazwałam roboczo zabawą w Kopciuszka. Pamiętacie fragment tej bajki, w którym Kopciuszek miała oddzielić ziarna maku od popiołu? Tosia dostała podobne, choć nieco prostsze zadanie, fasolki są w końcu nieco większe. Zabawa zaangażowała ją niesamowicie i na razie wiedzie u nas prym.

A jak już zmęczy się sortowaniem, zabiera się za gotowanie zupy fasolowej, oto jak wygląda jej kuchenny warsztat pracy :)

Wpis powstał w ramach dwóch projektów Mały Przyrodnik:

Oraz projektu Młody ogrodnik, który w zasadzie jest bardziej grupą na Facebooku, zrzeszającą gromadę ludzi zakręconych na punkcie sadzenia, podlewania, zbierania i podziwiania ogródkowych cudów natury. Do grupy może się przyłączyć każdy, kto ma podobną zakrętkę, a wszystko zaczęło się od cudownej osoby jaką jest Magda, mama całej bandy małolatów, autorka bloga Matkopolkowo, zachęcam gorąco do zaglądania do niej, można się sporo nauczyć o ogrodnictwie w towarzystwie dzieci!

Koniec psot!